Onomatopeje- tra-ta-ta-ta, hau, bum, bum…

Onomatopeje są pierwszymi naturalnymi słowami dziecka powiązanymi z określonym znaczeniem. Wyrażają w sposób naturalny otaczające zjawiska słuchowe. Ćwiczą cały aparat mowy, a wiec oddychanie, fonację ( głos), , prozodię ( melodię, akcent, rytm mowy), słuch fonematyczny, sprawność i koordynację narządów mowy, artykulację. Zastępują wyrazy zbyt trudne dla dziecka słowami łatwiejszymi do wymówienia, przez co dziecko dość szybko odnosi swe pierwsze sukcesy i chętnie bawi się dźwiękami mowy. Wzmacniają wyrazy, podkreślając ich znaczenie. Stanowią podstawę posługiwania się językiem potocznym, a potem literackim, są bowiem bazą tworzenia nowych wyrazów. Pojawiają się one w mowie każdego dziecka pod koniec pierwszego i na początku drugiego roku życia. Wyrazy dźwiękonaśladowcze można wykorzystać w zabawie z dzieckiem. Inwencja twórcza należy do rodzica. Wszelkiego rodzaju klocki, ilustracje, zabawki, figurki zwierząt itp. doskonale sprawdzą się w tego rodzaju zabawach.

Podchwytujmy ,, produkcje’’ dziecka i powtarzajmy je. W mowie dziecka pierwsze pojawiają się spółgłoski wargowe: p, b, m. Od tych głosek w połączeniu z samogłoskami a, o, u, e, i, e, y można zaczynać zabawy dźwiękonaśladowcze. Trzeba się tu kierować zasadą, żeby zaczynać od tego, co jest dziecku najłatwiej powiedzieć. Nie należy ciągle poprawiać dziecka, jeśli mówi niezbyt precyzyjnie, lecz samemu powtórzyć prawidłowo dostarczając w ten sposób właściwych wzorców wymowy. Trzeba akceptować i chwalić za chęć aktywności słownej.

Istnieje bardzo dużo wyrazów dźwiękonaśladowczych. Można podzielić je na różne kategorie:

– odgłosy pojazdów, np. auto-brum, brum, pi-bi, samochód policyjny: e-o; karetka pogotowia: i-u; straż pożarna: e-u,

– odgłosy przedmiotów, np. mały zegarek: cyk, cyk; dzwonek: dzyń, dzyń, nożyce: ciach, ciach,

– dźwięki instrumentów, np. bębenek: bum, bum, trąbka: tra- ta, ta, ta,

– głosy ludzi, np. śmiech dziecka: hi, hi, śmiech mamy: ha, ha, śmiech św. Mikołaja: ho, ho, kichanie:

a psik,

– głosy zwierząt, np. krowa: muuu, baran: beee, koza : meee , świnka: i ii, chrum, chrum, kwi, kwi,

– dźwięki sytuacyjne, np. strzelanie: pif, paf, zmarznięte rece: chu- chu, zimno: brr.

Miłej zabawy!!!

E. Markowska: ,, Ćwiczenia logopedyczne dla dzieci”

K. Turek ,, Teczka pracy logopedy”

zebrała Beata Włodarczyk