Ćwiczenia ogólnorozwojowe dla małych dzieci, wspomagające integrację sensoryczną
Zmysły podstawowe dla integracji sensorycznej (dotyk, równowaga oraz czucie ciała) mają kluczowe znaczenie w naszym codziennym funkcjonowaniu. Każdy z nas jest istotą zmysłową, która przez cały dzień przetwarza napływające do niej bodźce. Integracja owych sygnałów ma wpływ na nasze postrzeganie świata, kształtuje naszą rzeczywistość i wpływa na zachowania. Problem zaburzeń związanych z integracją sensoryczną dotyka wszystkich, w mniejszym bądź większym stopniu. Dlatego niezwykle ważne jest wspomaganie procesów integracji sensorycznej zwłaszcza u małych dzieci. Poniżej propozycje ćwiczeń w formie zabawy, które wspomagają pracę podstawowych zmysłów.
Układ dotykowy:
- „Dotykowe pudełko”:
weź pudełko po butach lub poszewkę na poduszkę, umieść w środku różne przedmioty, po czym poproś dziecko, by wkładając rękę do pudełka spróbowało zgadnąć, jakiego przedmiotu dotyka.
- Zabawa w kąpieli:
zachęcaj dziecko do używania podczas kąpieli różnych rodzajów gąbek, mydeł i ręczników. Zaproponuj maluchowi myjki o różnych fakturach, gąbki o odmiennych kształtach, możesz też dodać do kąpieli odrobinę krochmalu z mąki ziemniaczanej.
- „Naleśnik”:
ciasno zroluj dziecko w koc, bawiąc się w smarowanie i zawijanie naleśnika.
- Wspólne gotowanie:
stwarzaj dziecku jak najwięcej okazji do wspólnego gotowania, mieszania, ugniatania różnego rodzaju ciast.
- Degustacja:
zachęcaj dziecko do próbowania nowych potraw, o różnych smakach i konsystencji.
- Malowanie dłońmi, stopami:
farbę przeznaczoną do malowania palcami możesz zmieszać z innymi materiałami, np. kaszą, piaskiem, ryżem itp. Stwórzcie też własną „farbę” z kisielu, galaretki czy pianki do golenia.
Układ przedsionkowy (odpowiedzialny m.in. za ruch i równowagę, napięcie mięśniowe, koordynację):
- Skakanie na piłce:
wspólne zabawy na dużej nadmuchiwanej piłce, na której maluch będzie mógł usiąść i skakać.
- Tor przeszkód:
stwórzcie wspólnie tor przeszkód, taki który będzie wymagał od dziecka pełzania, skakania, wspinania, turlania, celowania itp.
- Huśtawki:
bujajcie się razem na różnego rodzaju huśtawkach (podwieszanych, wahadłowych, wiszących oponach).
- Turlanie:
turlajcie się razem na kocyku, a latem z niewielkiej trawiastej górki.
- Bieganie:
przypomnij sobie zabawę w berka; ścigajcie się, rozegrajcie mecz piłki nożnej czy koszykówki.
- Skakanie:
zachęcaj dziecko do zeskakiwania z niewielkiego podwyższenia (np. pierwszego stopnia schodów), wskakiwania na oznaczone pole, grę w klasy, zabawę skakanką.
- Bujanie w kocyku:
maluch kładzie się na rozłożonym dużym kocu, a dwie dorosłe osoby delikatnie bujają go na boki.
Układ proprioceptywny (tzw. czucie głębokie, dostarcza wrażeń z mięśni i stawów):
- Siłowanie:
usiądź na podłodze i powiedz dziecku „Spotkałeś na swojej drodze ogromny kamień, spróbuj go przepchnąć”.
- Ciągnięcie:
pozwól dziecku pchać wózek spacerowy lub inne przedmioty
- Przenoszenie
w leżeniu na plecach: przenoszenie za głowę piłek lub woreczków
utrzymywanych między nogami
- Machanie i odbijanie:
zachęcaj dziecko do zabawy rakietą tenisową, do badmintona itp.
- Chodzenie tyłem
- Zabawa w “taczkę”:
dziecko opiera dłonie o podłogę, a ty chwytasz je za uda i prowadzisz niczym taczkę.
- Nalewanie i przesypywanie:
pozwól dziecku na eksperymenty, niech przelewa płyny z kubeczka do kubeczka, przez lejek, a łyżeczką przesypuje drobne materiały (ryż, kaszę) do pojemników różnej wielkości i kształtu.
- Kule z papieru
robienie kul z papieru o różnej fakturze i rzucanie nimi do celu
Ćwiczenia ruchów naprzemiennych koordynujących półkule mózgowe:
1.Unoszenie prawej ręki i lewej nogi oraz lewej ręki i prawej nogi w leżeniu na plecach.
- Chwytanie prawą ręką lewej pięty i lewą ręką prawej pięty w leżeniu na plecach.
- Dotykanie na zmianę prawą ręką lewego kolana i lewą ręką prawego kolana skoki pajacyka.
- W pozycji na czworakach: prostowanie prawej ręki i lewej nogi oraz lewej ręki i prawej nogi.
- Na stojąco: dotykanie za plecami prawą ręką lewej pięty ze skrętem tułowia w prawo i lewą ręką prawej pięty ze skrętem w lewo.
- Przeskakiwanie z nogi na nogę w różnym tempie.
- Maszerowanie połączone z wymachami rąk.
- Przekładanie lub przerzucanie woreczka z ręki do ręki na wysokości wzroku.
Proponowane ćwiczenia przeznaczone dla małych dzieci ( głównie w wieku przedszkolnym) wspierają procesy integracji sensorycznej, a dzięki swojej formie są dla dziecka atrakcyjne i ciekawe. Mogą być też dobrym sposobem wspólnego spędzania czasu z rodzicem dodatkowo spełniając funkcje ogólnorozwojowe.
Opracowała: Anna Gajewska
Źródło: https://dziecisawazne.pl/cwiczenia-wspomagajace-integracje-sensoryczna/, opracowania własne