Zajęcia rewalidacyjne i specjalistyczne – na czym polega różnica
Zajęcia rewalidacyjne i zajęcia z zakresu pomocy psychologiczno- pedagogicznej (a do tych zalicza się zajęcia specjalistyczne) to odrębne formy wsparcia. Przede wszystkim należy pamiętać, że:
– organizuje się je na podstawie odrębnych przepisów,
– podstawą ich organizacji są inne potrzeby uczniów,
– czas ich trwania różni się,
– od nauczycieli , którzy je prowadzą, wymaga się innych kwalifikacji.
Podstawa prawna do organizacji zajęć
Pierwsza różnica pomiędzy zajęciami rewalidacyjnymi i zajęciami z zakresu pomocy psychologiczno- pedagogicznej wynika z prawnej podstawy ich organizacji. Zajęcia rewalidacyjne organizuje się dla uczniów z niepełnosprawnością, zajęcia specjalistyczne- dla wszystkich uczniów objętych pomocą psychologiczno- pedagogiczną. Zorganizowanie tych pierwszych jest obowiązkowe, jeżeli tylko uczeń posiada orzeczenie wydane przez poradnię. Wymiar zajęć rewalidacyjnych określono w rozporządzeniu MEN z 03.04. 2019r. w sprawie ramowych planów nauczania w publicznych szkołach. Dyrektor nie może ani odmówić zorganizowania tych zajęć ani zmniejszyć ich wymiaru. Inaczej jest w przypadku zajęć specjalistycznych. Żadne przepisy nie określają ich wymiaru. W praktyce oznacza to ,że o tygodniowym wymiarze tych zajęć decyduje dyrektor. W tym zakresie powinien działać z organem prowadzącym. Zajęcia rewalidacyjne są formą wsparcia kierowaną wyłącznie do uczniów orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego. Takie orzeczenie wydawane jest ze względu na niepełnosprawność. Natomiast pomoc psychologiczno- pedagogiczna jest udzielana , niezależnie od tego, czy posiadają orzeczenie czy też nie.
Czas trwania zajęć rewalidacyjnych i zajęć z zakresu pomocy psychologiczno- pedagogicznej
Prawodawca rozróżnił czas trwania zajęć rewalidacyjnych i zajęć z zakresu pomocy psychologiczno- pedagogicznej.
Godzina zajęć rewalidacyjnych dla uczniów z niepełnosprawnością trwa 60minut. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się prowadzenie ich w krótszym czasie. Trzeba jednak zachować ustalony dla ucznia łączny czas tych zajęć w okresie tygodniowym.
Natomiast godzina zajęć specjalistycznych trwa 45 minut. Dopuszcza się prowadzenie tych zajęć , w czasie dłuższym lub krótszym . Tu też ważne jest zachowanie ustalonego dla ucznia łącznego tygodniowego czasu zajęć, jeżeli jest to uzasadnione jego potrzebami.
Kwalifikacje nauczycieli prowadzących zajęcia rewalidacyjne i specjalistyczne
Zajęcia rewalidacyjne prowadzą specjaliści posiadający kwalifikacje odpowiednie do zakresu niepełnosprawności dziecka.
Z kolei zajęcia specjalistyczne mogą prowadzić nauczyciele posiadający kwalifikacje zgodne z rodzajem prowadzonych zajęć. Przykład- w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego dla dziecka słabowidzącego znalazło się zalecenie zajęć korekcyjno- kompensacyjnych . Mimo tego, że nazwa tych zajęć sugeruje, że to zajęcia specjalistyczne, to powinien je prowadzić specjalista z przygotowaniem w zakresie tyflopedagogiki. Czas ich trwania wynosi 60 minut.
Co można robić na rewalidacji?
Zajęcia rewalidacyjne dla ucznia z niepełnosprawnością zakładają długookresowe wsparcie. O tym, co można robić na rewalidacji rozstrzygają potrzeby ucznia. Z tego względu trzeba pamiętać ,że nie istnieje jeden, uniwersalny i wzorcowy przykład programu zajęć rewalidacyjnych.
Rodzaje zajęć specjalistycznych
Zajęcia specjalistyczne organizuje się zarówno dla uczniów z niepełnosprawnością, jak i dla uczniów wymagających wsparcia z innych przyczyn. Mogą one być organizowane w formie:
– zajęć korekcyjno- kompensacyjnych,
– zajęć logopedycznych,
– zajęć rozwijających kompetencje emocjonalno- społeczne,
– innych zajęć o charakterze terapeutycznym.
Podsumowanie
Podstawowym, ogólnym celem zajęć rewalidacyjnych jest takie oddziaływanie na ucznia, aby osiągnął najwyższy dla siebie stopień sprawności. Dlatego właśnie są to zajęcia zarezerwowane dla uczniów z niepełnosprawnością.
Z kolei zajęcia specjalistyczne to zajęcia z zakresu pomocy psychologiczno- ,pedagogicznej. Są zatem dedykowane nie tylko uczniom z niepełnosprawnością , ale wszystkim, u których stwierdzono konkretne potrzeby rozwojowe bądź edukacyjne. Tak więc dla ucznia z orzeczeniem wydanym z powodu niepełnosprawności organizowane są zarówno zajęcia rewalidacyjne, jak i zajęcia specjalistyczne. Natomiast dla ucznia nieposiadającego orzeczenia organizuje się wyłącznie zajęcia specjalistyczne ( jeśli istnieje taka potrzeba).
ePedagogika ; autor: Marzenna Czarnocka
zebrała Beata Włodarczyk