NIEPOKOJĄCE OBJAWY, KTÓRE MOGĄ SUGEROWAĆ WYSTĘPOWANIE DEPRESJI U DZIECKA- CO MOŻE ZAUWAŻYĆ DOROSŁY W DOMU LUB W SZKOLE?
► Długotrwała zmiana nastroju – przygnębienie, utrata spontaniczności, większa płaczliwość lub ciągłe rozdrażnienie, większa skłonność do konfliktów i wybuchów
► Pojawienie się negatywnych wypowiedzi o samym sobie, postrzeganie innych jako lepszych, obwinianie siebie za wiele rzeczy („Jestem nikim”, „Nie jestem tak dobry jak inni”, „Wszystko przeze mnie”, „Beze mnie będzie lepiej”)
► Wycofanie z kontaktów z innymi, mniejsza chęć do rozmów, zabaw, spotkań
► Rezygnowanie z zajęć do tej pory lubianych, dających przyjemność
►Wyraźne i dość nagłe opuszczenie się w nauce, gorsze stopnie, trudności w skupieniu uwagi,
zapamiętywaniu
► Nieobecności w szkole (czasami jedynie na pierwszych lekcjach)
► Uskarżanie się na różne bóle
► Ciągłe zmęczenie, niechęć i unikanie wysiłku, trudność z mobilizacją do aktywności
► Brak dbałości o siebie, swój wygląd i higienę
► Problemy ze snem (z zasypianiem, wybudzaniem się w nocy) i jedzeniem (utrata apetytu, zmiany wagi)
► Niepokojące, czasami niejednoznaczne wypowiedzi lub komunikaty na portalach społecznościowych, np. o śmierci, chorobie, samobójstwie
Kiedy zauważymy niepokojące zachowania, które mogą sugerować objawy depresji, warto poprosić o szczerą rozmowę. Można rozpocząć ją od przedstawienia niepokojących obserwacji. W tej pierwszej interwencji ważne jest poznanie i przyjęcie perspektywy dziecka – co dla niego jest trudnością, co je martwi, przytłacza. Szybkie rady, pomysły na rozwiązanie problemów nie są tak potrzebne, jak okazanie autentycznego zainteresowania, intencji pomocy, chęć wysłuchania i zrozumienia.
JAK WYGLĄDA LECZENIE DEPRESJI?
Leczeniem depresji u dzieci i młodzieży zajmują się psychologowie, psychoterapeuci i psychiatrzy dziecięcy.
Najbardziej optymalne leczenie zaburzeń depresyjnych u dzieci i młodzieży powinno obejmować:
psychoterapię,
leczenie farmakologiczne,
psychoedukację rodziny,
trening umiejętności społecznych,
zabiezpieczenie potrzeb rozwojowych dzieci i nastolatków.
Leczenie depresji odbywa się w ramach opieki ambulatoryjnej, jednak czasem w przypadku nasilenia objawów, a zwłaszcza w sytuacji zagrożenia samobójstwem niezbędna będzie hospitalizacja.
Warto pamiętać, iż problemów emocjonalnych dziecka nie da się rozpatrywac w oderwaniu od całości funkcjonowania systemu rodzinnego. Rodzina jest dla dziecka podstawowym punktem odniesienia. Zachwianie równowagi w systemie rodzinnym może prowadzić do powstania
i utrzymywania się objawów depresji u dziecka. W związku z tym terapia nie skupia się tylko
i wyłącznie na dziecku, ale wymaga zaangażowania rodziców. Rola rodziców w procesie terapii jest bardzo ważna.
GDZIE SZUKAĆ POMOCY :
poradnia psychologiczno-pedagogiczna,
psycholog, pedagog szkolny- może pomóc rozpoznać objawy depresji, pomóc uczniowi w funkcjonowaniu w szkole, udzielić informacji rodzinie,
lekarz pediatra-może pomóc w rozpoznaniu objawów depresji, pokierować na odpowiednie badania,
poradnia zdrowia psychicznego-lekarz psychiatra dzieci i młodzieży rozpoznaje/diagnozuje depresję oraz decyduje o ewentualnym leczeniu farmakologicznym,
poradnia zdrowia psychicznego -psycholog/psychoterapeuta.
PRZED WIZYTĄ U SPECJALISTY – NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ?
Planując wizytę u specjalisty, opowiedz dziecku, czym zajmuje się psycholog lub psychiatra, w czym mogą pomóc, jak będzie wyglądała wizyta. Warto również porozmawiać z dzieckiem (zwłaszcza nastoletnim), że korzystanie z pomocy specjalistów nie świadczy o tym, że ktoś jest „nienormalny”. Warto także upewnić się, czy na pierwszą wizytę mają zgłosić tylko rodzice czy również dziecko.
Na pierwszym spotkaniu psycholog lub lekarz rozmawia najpierw z rodzicami dziecka. W związku z tym warto zabrać ze sobą innego dorosłego, który podczas rozmowy specjalisty z rodzicem będzie mógł zaopiekować się dzieckiem np. w poczekalni.
Jeżeli konieczne będzie przyjmowanie leków przeciwdepresyjnych przez dziecko, koniecznie omów ich działanie z lekarzem, zwróć uwagę na możliwe działania niepożądane. Obserwuj uważnie swoje dziecko. Jeżeli leczenie trwa ponad miesiąc, a nie nastąpiła poprawa -skonsultuj się ponownie z lekarzem prowadzącym.
>>> Gdy masz dylemat, jak postąpić możesz zasięgnąć wsparcia/porady w Powiatowej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Pajęcznie – tel. 0 34 311 24 71 oraz pod numerami telefonów:
>>>800 100 100 – Wsparcie dla Nauczycieli i Rodziców – bezpłatny i anonimowy telefon dla rodziców i nauczycieli, którzy potrzebują wsparcia i informacji w zakresie pomocy dzieciom i nastolatkom przeżywającym kłopoty i trudności.
>>>800 080 222 – Linia Dzieciom – bezpłatna i całodobowa infolinia, zapewnia profesjonalną pomoc psychologiczną dla dzieci i młodzieży, rodziców oraz nauczycieli.
>>>800 70 22 22 – Linia Wsparcia – bezpłatny i anonimowy telefon dla osób dorosłych, które potrzebują wsparcia i informacji. Czynny codziennie (również w dni świąteczne) przez całą dobę. W wybrane dni i godziny dyżurują dodatkowo psychiatrzy, prawnicy, pracownicy socjalni.
>>>116 123 – Kryzysowy Telefon Zaufania – bezpłatny telefon dla osób dorosłych, które potrzebują wsparcia i porady psychologicznej. Dysponuje bazą teleadresową miejsc świadczących profesjonalną pomoc na terenie całego kraju.
Źródło:
„Depresja dzieci i młodzieży. Poradnik dla rodziców.” S. Walerych.
Materiały szkoleniowe: „Depresja i stany depresyjne u dzieci i nastolatków” M.Łuba